principatus

principatus
princĭpātŭs, ūs, m. [princeps] [st1]1 [-] commencement, origine.    - Cic. Tim. 4. [st1]2 [-] premier rang, primauté, prééminence.    - Caes. BG 6, 8; 7, 4; 7, 63; Cic. Phil. 11, 36.    - nimia cupiditas principatus, Cic. Off. 1, 64 : le désir effréné du premier rang.    - (Gallia) hujus belli sustinendi principatum tenet (= in bello sustinendo), Cic. Phil. 12, 4, 9 : (la Gaule), pour soutenir cette guerre, est au premier rang. [st1]3 [-] [entre nations] suprématie, hégémonie.    - totius Galliae principatum tenere, Caes. BG. 1, 43, 7 (obtinere BG. 6, 12, 4) : avoir la suprématie sur toute la Gaule.    - principatus eloquentiae, Cic. Or. 56 : le premier rang dans l'éloquence.    - principatus sententiae, Cic. CM 64 : priorité de vote ou dans l'exposé de son opinion. [st1]4 [-] [phil.] principe dominant, prééminent.    - Cic. Nat. 2, 29 ; Tusc. 1, 20.    - [gr]gr. ἡγεμονικόν. [st1]5 [-] [sous l'empire] principat, dignité impériale ou exercice du pouvoir impérial.    - Tac. Agr. 3 ; Plin. Pan. 36, 3 ; Plin. 7, 46 ; 33, 146.
* * *
princĭpātŭs, ūs, m. [princeps] [st1]1 [-] commencement, origine.    - Cic. Tim. 4. [st1]2 [-] premier rang, primauté, prééminence.    - Caes. BG 6, 8; 7, 4; 7, 63; Cic. Phil. 11, 36.    - nimia cupiditas principatus, Cic. Off. 1, 64 : le désir effréné du premier rang.    - (Gallia) hujus belli sustinendi principatum tenet (= in bello sustinendo), Cic. Phil. 12, 4, 9 : (la Gaule), pour soutenir cette guerre, est au premier rang. [st1]3 [-] [entre nations] suprématie, hégémonie.    - totius Galliae principatum tenere, Caes. BG. 1, 43, 7 (obtinere BG. 6, 12, 4) : avoir la suprématie sur toute la Gaule.    - principatus eloquentiae, Cic. Or. 56 : le premier rang dans l'éloquence.    - principatus sententiae, Cic. CM 64 : priorité de vote ou dans l'exposé de son opinion. [st1]4 [-] [phil.] principe dominant, prééminent.    - Cic. Nat. 2, 29 ; Tusc. 1, 20.    - [gr]gr. ἡγεμονικόν. [st1]5 [-] [sous l'empire] principat, dignité impériale ou exercice du pouvoir impérial.    - Tac. Agr. 3 ; Plin. Pan. 36, 3 ; Plin. 7, 46 ; 33, 146.
* * *
    Principatus, huius principatus, pen. prod. m. g. Caesar. Principaulté et seigneurie.
\
    Diui Augusti principatu obiit. Pli. Du temps que Auguste estoit Empereur.
\
    Dare principatum homini. Cic. Le louer sur touts les autres.
\
    Dare principatum alicui rei. Plin. L'estimer et priser par dessus les autres.
\
    Penes ipsum est principatus. Cic. La principale partie est devers luy.
\
    Ferre principatum alicuius belli. Cic. Estre chef et principal gouverneur et conducteur.
\
    Tenere principatum alicuius rei. Cic. Estre le principal d'un affaire, qui y aide plus que touts les autres.
\
    Vt quisque aetate antecellit, ita sententiae principatum tenet. Cic. Chascun selon son aage dit son opinion.

Dictionarium latinogallicum. 1552.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Regardez d'autres dictionnaires:

  • Principātus — (lat.), die oberste Stelle in einem Staate; s. Princeps 2) …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Principātus — (lat.), die Herrschaft des Ersten, Bezeichnung der von Augustus in Rom geschaffenen Form der Alleinherrschaft, an deren Stelle erst mit Diokletian die der absoluten Monarchie trat. Vgl. Princeps …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • principatus — index predominance, supremacy Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • PRINCIPATUS — I. PRINCIPATUS Graece Α᾿ρχὴ, inter nomina Angelorum, Coloss. c. 1. v. 16. II. PRINCIPATUS territorium et ditio Principis, de qua voce pluribus dictum. Adicio hoc unicum de Tartariae Turciaeque Principatibus. In illa, inter Russos et Persas, siti… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PRINCIPATUS Citerior — vulgo Principato citra, provincia regni Neapolitani¸in Italia, eo in tractu, ubi alias Picentini et pars occidentalis Lucaniae. Terminatur a septentrione Principatu ulteriori et partim Campaniâ felici, ab occasu mari Tyrrhenô, uti a meridie, et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PRINCIPATUS Ulterior — vulgo Principato oltra, provincia regni Neapolitani, in Italia, ubi alias Hirpini populi. Est versûs Apenninum montem, inter Capitanatam ad ortum, Campaniam felicem ad occasum, et Principatum citeriorem ad meridiem. In ea sunt Beneventum,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PRINCIPATUS Vallis Tari — vulgo il Prencipato di Val di Taro, ditio est Italiae, in Longobardia, ad radices Apennini montis, atque inter Ducatum Parmensem ad Boream et ditionem Genensem ad meridiem. Alias Principes habuit proprios e familia Landorum; nunc autem subest… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARAUSIO et ARAUSICENSIS Principatus — ARAUSIO, et ARAUSICENSIS Principatus Galliae Narbonensis regio, nomen habens a Metropoli Arausione, amoena civitate, ad fluv. Eigue, unâ leucâ a Rhodano, cuius meminerunt Veteres scriptores; Colonia Secundanorum, Plin. l. 3. c. 4. etc. Vulgo Le… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MINDENSIS Principatus — incolis Stift seu Furstenthum Minden, tractus Westphaliae, alias sub proprio Episcopo nunc sub Electore Brandeburgensi. Terminatur a Septentrione Hoiae Comitatu, ad Ortu Schaumbergensi, Ravenspergensi a Meridie, ab Occasu autem Episcopatu… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Принципат — (principatus) в римской истории образ правления, установленный Августом и продержавшийся до второй половины III века. Возникновение П. относится к 27 му году до Р. Х., когда Октавиан закончил реорганизацию государства восстановлением правильного… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • ARAUSIO — Urbs, Episcopatus et Principatus Galliae, in Provincia a Rhodano milliari, et Avenione 3. circiter milliaribus distat. Varia a Veteribus nomina sortita est, Arausio Cavarum, vel secundanorum, Arausica Civitas, et Arausionensis urbs, quô nomine a… …   Hofmann J. Lexicon universale

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”